Czy schizofrenię dziecięcą można wyleczyć? Jak wygląda terapia?

Wczoraj omówiliśmy przyczyny i objawy schizofrenii dziecięcej, a dzisiaj pora na rozpoznanie, leczenie i rokowanie. 

Schizofrenia u dzieci - rozpoznanie

Podstawą w rozpoznaniu schizofrenii dziecięcej są nie tylko badania psychiatryczne, ale i wywiad z rodziną pacjenta. Zebranie informacji od rodziców, dziadków, a nawet i szkolnych wychowawców jest niezastąpioną pomocą w diagnozowaniu choroby, bowiem kontakt z samym chorym bywa utrudniony, a nieraz i nielogiczny.

Prócz badań psychiatrycznych wymagane są także dodatkowe czynności diagnostyczne, które pozwolą na wykluczenie innych dolegliwości. Należy wyeliminować schorzenia neurologiczne, zaburzenia hormonalne oraz stosowanie substancji psychoaktywnych, a także inne choroby psychiczne, których przebieg mógłby przypominać schizofrenię dziecięcą (zaburzenia psychotyczne i schizoafektywne, autyzm, zaburzenie lękowe, choroba afektywna dwubiegunowa, zespół stresu pourazowego).

Diagnoza choroby stawiana jest na podstawie podobnych kryteriów, co te wykorzystywane w przypadku osób dorosłych (korzysta się z kwestionariuszy i skali ocenienia symptomów). Różnica polega na czasie występowania objawów - w przypadku najmłodszych muszą się one utrzymywać minimum 4 tygodnie.

Schizofrenia - leczenie

Jak zaznaczyliśmy na wstępie, schizofrenia jest chorobą przewlekłą, ale nie oznacza to, że jej objawy dokuczają choremu całe życie. Zaznaczmy jednak, że długo trwająca psychoza jest o wiele trudniejsza do leczenia niż ta szybko wykryta.

Celem terapii jest uzyskanie remisji, czyli stanu zmniejszania lub braku objawów, co umożliwia normalne funkcjonowanie, a w przypadku schizofrenii dziecięcej prawidłowy rozwój i uzyskanie niezależności oraz podjęcie samodzielnych wyborów, które wpływają na sytuację życiową i zawodową. Po ustaniu objawów pacjent musi kontynuować stosowanie leków w celu utrzymania stanu remisji, jednak po długim okresie pozbawionym braku objawów, możliwe jest stopniowe odstawienie medykamentów. Nie wolno jednak samodzielnie przerywać leczenia, ponieważ zwiększa to prawdopodobieństwo nawrotu choroby, a kolejna stabilizacja stanu będzie o wiele trudniejsza niż poprzednia.

Zobacz: Schizofrenia - co to jest? Jakie są jej objawy, przyczyny i czy można całkowicie się z niej wyleczyć?

Podstawą leczenia schizofrenii zarówno u dzieci, jak i dorosłych, jest farmakoterapia połączona z oddziaływaniami terapeutycznymi. Jest to optymalne połączenie przynoszące najlepsze efekty. W przypadku ostrych psychoz i zagrożenia dla siebie i otoczenia pacjent poddawany jest hospitalizacji.

Farmakoterapia schizofrenii dziecięcej polega na stosowaniu leków przeciwpsychotycznych. Dobierający je psychiatra uwzględnia ograniczenie objawów niepożądanych i dopasowuje je indywidualnie do pacjenta. W trakcie leczenia pacjent regulanie musi stawiać się na kontrolach oraz przechodzić dodatkowe, zalecone przez lekarza badania (np. krwi, moczu, EKG).

Uzupełnieniem farmakoterapii są oddziaływania psychoterapeutyczne. Jakie? Bardzo ważną rolę w leczeniu schizofrenii dziecięcej odgrywa psychoedukacja dziecka i jego rodziców albo osób, które biorą udział w jego wychowaniu. Dzięki dostarczeniu informacji o przyczynach, objawach i leczeniu choroby będą oni mogli wspomóc oddziaływania terapeutyczne.

Prócz psychoedukacji stosuje się psychoterapię indywidualną nastawioną na wspieranie i wzmacnianie zdolności dziecka do rozpoznawania objawów choroby i radzenia sobie z nimi. Lekarz może zaproponować również terapię grupową dla malucha i jego bliskich lub terapię rodzinną, która pomoże w rozwiązywaniu konfliktów i radzeniu sobie ze stresem. Wspomaga ona również tworzenie klimatu zrozumienia chorego. Dodatkowo można zastosować trening umiejętności społecznych czy terapię zajęciową.

Schizofrenia dziecięca - rokowanie

Schizofrenia dziecięca stanowi około 5% wszystkich zachorowań na tę chorobę, jednak im wcześniej się objawi, tym ciężej jest doprowadzić do stanu remisji. Brak rozpoznania niestety prowadzi do pogorszenia się ocen dziecka i jego relacji interpersonalnych. Z tego powodu bardzo ważne jest jak najszybsze wdrożenie działań terapeutycznych, które zwiększą szanse sukcesu.