Osoby z osobowością autodestrukcyjną mają tendencje do wyrządzania krzywdy samemu sobie. Jakie są cechy tej osobowości?
Jolka chodząc na imprezy upijała się do nieprzytomności, pod wpływem alkoholu cięła ręce, nogi i brzuch, kłóciła się z rodziną i chłopakiem, który swoją drogą wydawał się tym, który w tym jej szaleństwie ją nakręcał. Jej problemem jest osobowość autodestrukcyjna.
Czym jest osobowość autodestrukcyjna?
Cechą osobowości autodestrukcyjnej jest kierowanie agresji na samego siebie. Osoby nią obdarzone podejmują działania w skutkach szkodliwe dla nich samych. Powodem takiego stanu rzeczy są ogromne pokłady tłumionego gniewu, który skierowany jest na kogoś innego niż "ja", jednak z jakiś powodów jego wyrzucenie z siebie jest niemożliwe. Bywa, że osobą, która wywołuje takie emocje i uczucia jest ktoś bliski, a ten który je przeżywa w strachu przed konsekwencjami ich wyrażenia, gryzie się w język i cierpi w środku. Jednak ten gniew upust znaleźć musi i jest kierowany na siebie samego, właśnie dlatego osoby z osobowością autodestrukcyjną traktują siebie samego jako swojego największego wroga.
Jakie są cechy osobowości autodestrukcyjnej?
Żeby zrozumieć pęd do autodestrukcji u osób obdarzonych tym typem osobowości trzeba najpierw poznać ich myśli. Dewaluują siebie i swoje osiągnięcia, wmawiają sobie, że nic im się nie uda, nic nie osiągną i w ten sposób napędzają samospełniającą się przepowiednię. Nawet, jeśli coś im się uda, nie są w stanie cieszyć się z rezultatu i umniejszają swoim sukcesom. Takie osoby same szukają sobie problemów - wchodzą w polemikę czy dyskusję z chęcią wyrażenia przeciwstawnej opinii i bynajmniej nie dlatego, że faktycznie ją odczuwają, ale po to by zalała je fala poczucia winy, która z pewnością pojawi się w momencie, gdy padnie o kilka słów za dużo.
Co więcej, u osób z osobowością autodestrukcyjną działa mechanizm samoutrudniania - podświadomie zapominają o ważnych spotkaniach, co służy obwinianiu siebie. Jednocześnie poświęcają się na rzecz innych, przedkładają swoje potrzeby nad cudze i sprawiają wrażenie "służebnic" czy "służebników". Robią dla innych rzeczy, których nie robią nawet dla siebie. Oczywiście idzie to w parze z brakiem asertywności, bo gdyby te osoby potrafiły mówić o tym, czego potrzebują, połowa ich problemów odeszłaby w niepamięć.
Cechy tego modelu osobowości przejawiają się także w podejściu do swojego ciała. Osobowość autodestrukcyjna wywołuje zaburzenia odżywiania, które - jakby nie patrzeć - są sposobem na wyrządzenie krzywdy samemu sobie. Mogą iść w dwie strony - zajadania problemów lub kompletnego braku apetytu. Podobnie można wyjaśnić w ich przypadku uzależnienia, samookaleczanie czy wyrywanie włosów. Można podciągnąć tutaj również tatuowanie i piercing.
Autodestrukcja musi też wychodzić w związkach. Jeśli myśli się o sobie samym w kategoriach osoby, która nie zasługuje na miłość, ciepło i pochwałę, ciężko wejść w zdrowy związek z drugim człowiekiem. Zamiast tego niszczy się wszelkie pozytywne uczucia, które ktoś okazuje. Autodestruktor nie potrafi ich przyjąć, a nawet ich tolerować. Jeśli sprawy w relacji idą prawidłowo, czuje się nieswojo i zaczyna zachowywać się tak, by druga osoba zmieniła do niego nastawienie - jest kapryśny, obsesyjny i zaczyna źle traktować partnera. Robi to podświadomie, by tę relację unicestwić. Wtedy wraca do samotności i bólu, do których jest już przyzwyczajony.
Chęć zniszczenia relacji odnosi się tutaj nie tylko do związków, ale i jakichkolwiek znajomości. Przejawia się to w niechęci obcowania z innymi oraz oddalaniu od ludzi. Jednocześnie takie osoby rozwijają w sobie cechy, o których mowa była już wyżej np. kłótliwość, które pomagają im w utrudnianiu sobie relacji interpersonalnych.
Jak wyleczyć osobowość autodestrukcyjną?
Pierwszy krok będzie tu jednakowy jak przy innych zaburzeniach osobowości - mianowicie uświadomienie sobie swojego problemu. Następnie konieczna jest praca nad sobą pod okiem specjalisty. Terapia jest skupiona na podnoszeniu samooceny i nauce traktowania siebie z życzliwością. Nie obejdzie się bez analizy swoich myśli, emocji i zachowań. Przy czym praca nad emocjami obejmuje także naukę ich rozpoznawania i wyrażania. To wszystko musi iść także w parze z treningiem uważności i tutaj warto sięgnąć po mindfulness czy trening relaksacyjny.
Photo by Stephen Radford on Unsplash
Photo by TAHA AJMI on Unsplash
Photo by Daniel Tafjord on Unsplash
Photo by Brandon Mowinkel on Unsplash
Osobowość narcystyczna, wyjątkowość ponad stan
Gdy słyszymy słowo narcyz często nie myślimy o mitologicznym, pięknym mężczyźnie a określenie osoby tym słowem raczej nie jest komplementem. Kim zatem jest tytułowy narcyz? Bardzo często jest to mężczyzna. A objawami zaburzenia osobowości jakim jest...
Czytaj więcej ⟶
Jak rozpoznać narcyza i jak sobie z nim radzić?
Przekonany o własnej wyjątkowości, pozbawiony empatii i arogancki wobec otaczającego go świata - to właśnie narcyz. Jeśli przeanalizujesz swoje najbliższe otoczenie, na pewno znajdziesz kogoś pasującego do tego rysopisu. Jak radzić sobie z osobą z za...
Czytaj więcej ⟶
Brakuje mi wiary we własne możliwości. Jak budować poczucie własnej wartości?
Poczucie własnej wartości pojawia się w naszym życiu w dwóch postaciach - albo nam go brakuje, albo mamy jego nadmiar. Czym jest i jak je budować? Bo na wstępie pada od razu jedna z lepszych wiadomości - nad sposobem, w który oceniamy s...
Czytaj więcej ⟶Wyszukiwarka
Kategorie
Top posts
Emocjonalne uczenie się - jak wygląda na Twoim przykładzie?
Dziecko, które zachowuje się jak tyran, czyli czym jest syndrom cesarza
Biały seks, czyli pieszczoty erotyczne, które nie kończą się stosunkiem
6 typów romansów - dlaczego partnerzy decydują się na skok w bok?