Ile razy sprawdzasz, czy zamknąłeś drzwi w domu? Jak pozbyć się natrętnych myśli?

Może znasz te zachowania z autopsji, a może rozpoznajesz je u swoich bliskich. Liczenie schodów, wracanie do domu, by sprawdzić, czy wszystkie okna są zamknięte oraz precyzyjne ustawianie przedmiotów mogą być oznaką nerwicy natręctw. Skąd biorą się natrętne myśli i jak je opanować?

Nerwica natręctw - co to?

Nerwica natręctw jest zaburzeniem psychicznym (zaliczanym do zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych) charakteryzującym się występowaniem natrętnych myśli, które mogą wywoływać przymusowe zachowania. Chory nie jest w stanie powstrzymać się od obsesyjnego myślenia o niektórych sprawach - wówczas mówimy o nerwicy natręctw myślowych.

Zobacz: Skąd bierze się nerwica lękowa? Czy można leczyć ją samemu?

Nerwica natręctw myślowych

Natrętne myśli mogą przyjmować postać wyobrażeń lub impulsów, a ich treść jest bardzo zróżnicowana. Mogą być agresywne, wulgarne, a nawet bluźniercze. Zawsze powodują uczucie dyskomfortu i budzą sprzeciw, jednak mimo tego są powtarzane. Chory może uznawać je jednocześnie za bezsensowne i konieczne np. osoba myśli o śmierci swoich bliskich i jednocześnie karci się za dopuszczenie do siebie takich myśli, chwilę później odmawia pacierz wierząc, że tak ich uchroni od sprawczej siły własnych wyobrażeń.

Nerwica natręctw myślowych - przyczyny

Kogo dotyka nerwica natręctw? Badania pokazują, że cierpią na nią zarówno kobiety, jak i mężczyźni w różnym wieku, zatem nie tylko dorośli, ale i dzieci. Gdzie szukać przyczyn natrętnych myśli? Specjaliści wskazują na nieprawidłowe wydzielanie niektórych neuroprzekaźników, ale i na osobowość anankastyczną, która prowadzi do nadmiernej kontroli różnych aspektów własnego życia. Istnieją pewne specyficzne cechy osobowości, które zwiększają ryzyko zachorowania. Mowa o nadmiernym analizowaniu wydarzeń, skrupulatności, dbałości o szczegóły, porządkowaniu otoczenia wokół siebie i przestrzeganiu reguł i zasad oraz postępowaniu zgodnie ze schematami. Problem może dotykać też osób pedantycznych i nadmiernie ostrożnych.

Nerwica natręctw myślowych - objawy

Objawem nerwicy natręctw myślowych są natrętne myśli. Tak, jak zaznaczyliśmy to wcześniej mogą dotyczyć one np. skrzywdzenia bliskiej osoby albo w przypadku wierzącej osoby mogą mieć bluźnierczy charakter i np. pojawiać się wówczas, gdy przebywa ona na mszy. Pacjent może cierpieć na nawracające myśli dotyczące chorób swoich bliskich, własnych lub czystości swojego ciała. Kolejnym symptomem są wahania i wątpliwości przy podejmowaniu decyzji. Chory rozkłada na czynniki pierwsze każdą sytuację, w której się znalazł. Natrętne myśli mogą wywoływać również konkretne zachowania np. mycie rąk, sprzątanie, liczenie przedmiotów czy ustawianie ich w określonej kolejności, wracanie do domu, by sprawdzić, czy okna są zamknięte, a piecyk wyłączony. Kierowcy z natrętnymi myślami mogą jeździć bardzo uważnie i upewniać się, czy nie spowodowali żadnej kolizji.

Jak nietrudno się domyślić, natrętne myśli mogą utrudniać codzienne funkcjonowanie i wpływają na nastrój. Powodują też złe samopoczucie, zaburzenia snu, dolegliwości somatyczne, a nawet i depresję.

Zobacz: Jestem śledzony, a rodzina spiskuje przeciwko mnie. Czym charakteryzuje się osobowość paranoiczna?

Nerwica natręctw myślowych – leczenie

Nerwicę natręctw myślowych leczy się skojarzeniowo, co oznacza, że jednocześnie stosuje się farmakoterapię i psychoterapię. Łączy się leki przeciwdepresyjne z terapią. Ta dopasowywana jest do osobowości pacjenta. W przypadku nerwicy natręctw stosuje się terapię poznawczo-behawiorną, która pozwala zredukować natrętne myśli i wywołujące je zachowania. Skuteczną metodą jest ekspozycja połączona z blokowaniem nadchodzącej reakcji. W praktyce osoba doświadczająca natręctw, powstrzymuje się od kompulsywnego zachowania np. wychodzi z domu i nie sprawdza, czy zamknęła drzwi albo idzie spać bez rytualnego ustawienia kosmetyków w rządku.

Terapia w nurcie psychoanalitycznym skupia się natomiast na nieświadomych konfliktach pacjenta i ich przepracowaniu np. nadmiernej kontroli otoczenia.

Leczenie zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych jest czaso- i pracochłonne, jednak regularna psychoterapia i stosowanie zaleconych leków są w stanie sprawić, że pacjent będzie prowadzić normalne, pozbawione natręctw życie.