Entomofobia - skąd się bierze strach przed owadami, jakie są jego objawy i jak się go pozbyć?

O ile Justynie nie przeszkadzały muchy w kuchni, o tyle jej chłopak, Daniel, nie mógł wejść do pomieszczenia, gdy wiedział, że okupują je owady. Jego ciało reagowało także dziwnie, gdy na jego ręce siadał motyl. Zastygał w przerażeniu, a jego serce biło tak mocno jakby za chwilę miało wyrwać się z klatki piersiowej. Jego problemem jest entomofobia, czyli strach przed owadami.

Entomofobia - co to jest?

Entomofobia należy do szerokiej grupy fobii specyficznych, czyli zaburzeń lękowych, w których panika i strach odzywają się w zetknięciu z konkretnym bodźcem czy zjawiskiem, w tym przypadku są to owady. Jako że ciężko ich unikać ze względu na ich powszechność i mobilność, taka przypadłość może poważnie utrudniać codzienne funkcjonowanie.

Termin entomofobia pochodzi z połączenia greckiego "entomos" oznaczającego owada oraz "phobos" czyli strachu. Możesz spotkać się także z nazwą insektofobia czy po prostu lęk przed owadami. Zatem u osoby dotkniętej tym zaburzeniem strach oraz inne somatyczne objawy będą pojawiać się w zetknięciu z motylami, muchami, komarami, pszczołami czy chrząszczami oraz wieloma, wieloma innymi z tej rodziny. Problem ten może dotyczyć osób w każdym wieku.

Jakie są przyczyny entomofobii?

Insektofobia jako fobia specyficzna może mieć różne podłoże - od genetycznego po środowiskowe. Zacznijmy od tego pierwszego, jak już wiesz fobie mogą być dziedziczne, ale niekoniecznie w stosunku 1:1, czyli jeśli Twój rodzic cierpi na jakieś z zaburzeń lękowych, wysoce prawdopodobne jest, że i Ty je przejmiesz, jednak nie musi to oznaczać, że lęk przed kotami Twojej mamy spadnie na Ciebie, możliwe, że będziesz odczuwać paniczny strach w zetknięciu z innym obiektem czy bodźcem. Kolejną możliwością są negatywne doświadczenia związane z insektami np. pogryzienie przez osy w dzieciństwie. Jest jeszcze jedno wyjaśnienie - entomofobia może być atawizmem, w końcu w zamierzchłych czasach bliski kontakt z owadami mógł być dla naszych przodków nawet zabójczy.

Jak rozpoznać insektofobię?

Strach przed owadami może przejawiać się w panicznym zachowaniu, które następuje w momencie zetknięcia z insektem lub jego obrazem (w internecie, na papierze czy w telewizji), ale i również wówczas, gdy zostaną one przywołane w myślach lub rozmowach. W takich momentach u doświadczającej tej fobii osoby pojawiają się objawy somatyczne jak duszności, przyśpieszona akcja serca, bóle i zawroty głowy, nudności, potliwość, drżenie kończyn, a nawet omdlenia.

Osoba cierpiąca na entomofobię może unikać spotkania z obiektem swoich lęków, co paradoksalnie jedynie nasila jej strach. To z kolei dezorganizuje jej życie, bo insektów nie sposób uniknąć, zwłaszcza w lecie. Mówiąc wprost - panika w ich przypadku jest elementem dnia codziennego. Tacy ludzie potrafią kompulsywnie sprzątać mieszkanie, stosować różne środki owadobójcze, które w dużych dawkach nie są obojętne także dla ich zdrowia.

Jak pozbyć się strachu przed owadami?

Entomofobię, podobnie jak inne fobie, z powodzeniem można leczyć. Najlepszą opcją będzie tutaj kontakt z terapeutą, który zaproponuje jeden ze sprawdzonych środków np. desenytyzację (można wypróbować również opcję desenstytyzacji w wyobraźni) czy ekspozycję, czyli stopniowego obcowania z obiektem swoich lęków. Oczywiście pacjent nie zostaje od razu rzucony na głęboką wodę, najpierw działa wyobraźnią, później z materiałami pomocniczymi, aż w końcu staje z owadami oko w oko na łonie natury. Psychoterapeuta jest jego wsparciem i opiekunem.